Jeżeli z wiosną potrzebujemy się poczuć nieco lżej, możemy sobie zrobić tydzień sałatek podawanych w miejsce obiadu. Mają być pożywne, byśmy się nie skręcali z głodu, ale skoro ich podstawą uczynimy warzywa – będą lekkie. Mają jeszcze jedną zaletę: ponieważ w ich w skład wchodzi tylko kilka składników – przyrządzimy je w mig, tuż przed jedzeniem. Nie muszą, a nawet nie powinny stać długo.

Proporcje warzyw i innych składników można dostosować do swoich potrzeb. Te podane w opisach wystarczą na 1–2 osoby.

Sałatka z sardynkami po mojemu

mix sałat
ogórek świeży
mała cebula lub szalotka
pomidor
puszka sardynek w oliwie
kilka kromek bagietki lub innej bułki
ocet z białego wina
sól, pieprz

Sałatę umyć, osuszyć, ogórek pokroić z plasterki (obierać lub nie, jak chcemy), pomidora pokroić na cząstki, cebulkę na cienkie plasterki. Z octu z solą i pieprzem oraz dodawaną na końcu oliwą spod sardynek sporządzić lekki winegret. Bagietkę pokroić na kromki, skropić oliwą, upiec lub usmażyć złote grzanki.
Sałatę rozłożyć w salaterce, na niej ułożyć ogórek i plasterki cebuli rozdzielone na krążki. Wyłożyć na to sardynki. Na brzegu salaterki rozłożyć grzanki i cząstki pomidora. Na talerze wyłożyć najpierw grzanki i pomidory, potem sardynki i wymieszaną szybko sałatę.

Kto lubi, może dodać do winegretu posiekany lub roztarty czosnek. Kto nie może jeść surowej cebuli – może ją sparzyć lub zblanszować.

Kolejna sałatka zawiera dwa składniki obsmażone na grillu lub na patelni. Poza nimi jest bardzo szybka do wykonania. Wymaga tylko pokrojenia pomidorów i cebulki, jak wyżej, na krążki. No i grillowania bułki oraz plasterków koziego sera.

Sałatka z pomidorów i koziego sera po mojemu

2 pomidory
cebula
kozi ser pleśniowy w ruloniku
bułka na grzanki
olej z oliwek lub inny
sól, pieprz
papryka sypka i oregano lub przyprawa włoska

Cebule i pomidory pokroić w plasterki. Ser pokroić w plasterki, zamarynować w oleju, przyprawach (bez soli) z krążkami cebuli. Odstawić na pół godziny.

Tuż przed podaniem na patelni grillowej obsmażyć najpierw skropione olejem grzanki.

Potem tak samo usmażyć ser, bez cebuli (zsunąć ją i zostawić).

Na płaskim talerzu rozłożyć pomidory, pokryć odstawioną cebulą. Lekko posolić. Na tym rozłożyć plasterki zgrillowanego sera. Skropić oliwą z marynaty. Grzanki wyłożyć oddzielnie. Sałatkę podawać od razu, z ciepłym serem i ciepłymi grzankami.

Tej cebuli nie sparzamy, jest zamarynowana w oleju i przyprawach. Posiekany czosnek możemy dodać do marynaty.

Trzecia z sałatek jest najbardziej pożywna. I kaloryczna. Za sprawą użytych warzyw, śledzia, ale i gotowanych jaj, i sosu majonezowego. Zamiast niego, kto chce jeść lżej, może użyć klasycznego winegretu. Ale i tak także ta sałatka będzie mniej obciążająca niż obiad z makaronu, pizzy lub ziemniaków z mięsem i warzywami.

Sałatka z buraków, śledzia i jaj po mojemu

gotowane buraki
śledź w oleju
1–2 jajka
świeży rozmaryn
kapary
na sos majonezowy:
majonez
śmietana lub jogurt naturalny
mała cebulka lub szalotka
pieprz z młynka

Buraki pokroić w plasterki. Jajka ugotować na twardo lub półtwardo, pokroić na ćwiartki. Śledzia pokroić na mniejsze kawałki.

Na okrągłym półmisku rozłożyć plasterki buraków. Na nich na przemian cząstki jaj i śledzia wraz z cebulką, jeśli ją ma. Przybrać kaparami i posiekanym rozmarynem. Sos majonezowy sporządzić mieszając majonez ze śmietaną, posiekaną drobno cebulką, rozmarynem i pieprzem. Podać go obok sałatki oddzielnie lub pokryć nim śledzia i jajka.

Do mojej sałatki wzięłam duże kapary, te największe, ale można całość posypać tymi mniejszymi. Jeżeli nie mamy rozmarynu, pomyślmy czym go zastąpić. Może koperkiem? Buraki można przełożyć ugotowanymi ziemniakami lub topinamburem, czyli bulwami. Z nich można przyrządzić sałatkę, którą zaprezentował tygodnik „Bluszcz” w roku 1927.

Jeśli już wkroczyliśmy w kącik historyczny, przytoczę cały tekst poświęcony sałatkom z „Kuriera Kobiecego”, dodatku do „Ilustrowanego Kuryera Codziennego”, największej przedwojennej gazety. Ich rozmaitość pomoże skomponować nam menu na cały sałatkowy tydzień. Przepisy pochodzą z roku 1939. Podpisały je inicjały Sc. Ko., kryjące Zofię Szyc-Korską. O jej losach wojennych nie znalazłam jeszcze żadnej informacji.

Zwykły sos majonezowy sporządza się z majonezu, który się rozprowadza rosołem, zaprawia octem lub sokiem cytrynowym, troszką soli, cukru i białego pieprzu.

Sos tatarski uzyskamy, jeśli do zwykłego sosu majonezowego dodamy siekanych korniszonów, marynowanych grzybków oraz łyżkę kremskiej musztardy.

Sałatka śledziowa.

Oczyszczonego śledzia t. zw. tłustosza, sieka się drobno, dodaje również drobno posiekanych pikli, korniszonów i grzybków, polewa sokiem cytrynowym lub octem i miesza z kilku łyżkami majonezu.

Sałatka ziemniaczana.

Do sałatki śledziowej, sporządzonej wedle powyższego przepisu, wkrajać kilka ugotowanych i ostudzonych ziemniaków i dodać małą drobno posiekaną cebulkę. Wymieszaną sałatkę kropi się kilku łyżkami gorącej wody lub rosołu.

Sałatka jarzynowa.

Do zwykłego sosu majonezowego dodaje się różnych drobno pokrajanych ugotowanych jarzyn, każdego rodzaju po trosze. Mieszać należy przez dłuższą chwilę. Jak głosi stara maksyma: chcesz uzyskać dobrą sałatkę, daj oliwy jak rozrzutnik, octu jak skąpiec, a mieszaj jak szaleniec.

Sałatka śledziowa na grzankach.

Pocztowego śledzia i dwie sardelki oczyszcza się z ości i sieka lub miele wraz z dwoma twardemi jajami i małą cebulką, poprzednio sparzoną wrzącą wodą. Do zmielonej masy dodaje się łyżkę francuskiej musztardy, 3–4 łyżek oliwy i szczyptę białego pieprzu. Dobrze wymieszaną masę nakłada się na grzanki posmarowane masłem i kropi sokiem cytrynowym.

Jak widać, przedstawione w IKaCu, jak nazywano gazetę, sałatki zawierają śledzie, nie każdy je lubi. A na pewno nikt nie będzie chciał jeść codziennie. Dla wyrównania i większego wyboru przypomnę sałatki już powojenne. Ale też już szacowne. Z wiecznie młodego „Przekroju”, zwłaszcza tego z roku 1957.

SAŁATKA WIOSENNA:

Liście zielonej sałaty, garstka szpinaku i szczawiu, wewnętrzne drobne listki rzodkiewki, pęczek szczypiorku, zielonej pietruszki i kopru. Wszystko dokładnie wypłukać pod bieżącą wodą, a następnie wysuszyć ściereczką. Pokrajać drobno i zaprawić na salaterce sosem, sporządzonym z octu, względnie soku cytrynowego, oliwy. soli, pieprzu i cukru. Sałatę przybrać czerwoną rzodkiewką i plasterkami twardych jaj.

SAŁATKA POMIDOROWA Z MAJONEZEM:

Obrane z łupy. surowe pomidory (sparzyć wrzątkiem, aby skórka lepiej schodziła), zielony ogórek, cebulę, pokrajać w cienkie talarki i ułożyć na półmisku warstwami. Zalać majonezem z oliwy, soku z cytryny, soli i pieprzu.

SAŁATKA ZE SZPARAGÓW:

Obrane szparagi ugotować do miękkości w wodzie z cukrem. Wystudzić, pokrajać w 2 cm kawałki, ułożyć na salaterce. Dodać soli, pieprzu, octu i oliwy lub zalać sosem śmietanowym. Można też pokrajane szparagi skropić lekko octem i pozostawić je na 1–2 godz. Następnie zalać je majonezem, a na wierzchu posypać drobno posiekaną pietruszką lub koperkiem.

OSTRA SAŁATKA Z LIŚCI CEBULI, PORÓW LUB CZOSNKU:

Liście cebuli dobrze wymyć i posiekać, a gdy jest całkiem młoda, pokrajać też cebulkę. Zaprawić śmietaną lub sosem majonezowym. Tak samo postępować z czosnkiem lub porami. Sałatka ta jest dobrym dodatkiem do potraw z jaj, względnie jako dodatek do przekąsek. Można ją też mieszać z sałatami o łagodnym smaku.

SAŁATA Z CEBULI I SZCZYPIORKU:

Cebulę obrać, opłukać, pokrajać. Ugotowane żółtko utrzeć z cukrem, dodać soli i kwaśną śmietanę. Białko ugotowane drobno posiekać, dodać do cebuli i wszystko dobrze wymieszać. Z zielonego SZCZYPIORKU można też robić sałatę. Umyty szczypiorek pokrajać, posolić i zalać śmietaną lub kwaśnym mlekiem.

Sałatek cała masa! Nic już nas nie usprawiedliwi – musimy zaordynować sobie tydzień sałatkowy. Na pewno znajdziemy coś dla siebie, mniej lub bardziej kalorycznego i dopasowanego do naszego smaku. Dla zdrowia i figury, aby się zmieścić w stroje choć sprzed roku.