Upały – wrześniowe! –  nie sprzyjają objadaniu się czy sięganiu po dania gorące, tłuste, treściwe i sycące. A jeść trzeba. Może więc na obiad podać coś lekkiego i nie wymagającego gotowania? Proponuję dyskretne nawiązanie do smaków kuchni meksykańskiej. Będzie raczej mrugnięciem oka niż Meksykiem. Zasmakuje nieco po polsku, lecz i nieco egzotycznie.

Na obiad do tzw. brzuszków z łososia (w stoisku z rybami w Hali Mirowskiej kupiłam takie obrane ze skórki i tłuszczu, pełne smaku, bo z wędzenia ryby na zimno) podałam dwie sałatki. Jedną była tradycyjna, nazywana na świecie sałatką rosyjską, a u nas majonezową jarzynową. Zwykle przygotowuję ją wtedy, gdy po ugotowaniu rosołu lub wywaru zostają warzywa. Czyli włoszczyzna (marchew, seler, pietruszka). Do nich najczęściej, zgodnie z tradycją, dodaję ugotowane w mundurkach ziemniaki, jajka na twardo, ogórki kiszone lub konserwowe albo marynowane grzybki, jabłko i drobniutko posiekaną cebulę, groszek zielony lub ugotowaną drobną fasolkę. To zestaw podstawowy, niekiedy wzbogacony o rzodkiewkę, szczypiorek lub natkę pietruszki. Ciekawą odmianą jest sałatka śledziowa. Gdy podamy ją z ugotowanymi lub pieczonymi burakami, będziemy mogli ją nazwać winegretem. O dziwo, z rosyjska. Przepis na taką sałatkę, a raczej jedną z wielu jej wersji, znalazłam w „Kalendarzu dla kobiet na rok 1939”, wydany „nakładem Tow. Wyd. Bluszcz w Warszawie”. Do tego ciekawego wydawnictwa będę jeszcze sięgała, kiedyś opiszę je dokładniej. Na razie – obiecana sałatka.

Jak widać, tu dodatkiem do rosołowej włoszczyzny był kalafior. A warzywa związał zimny sos musztardowy. Poszłam inną drogą. Kierując się upałem i stanem domowych zapasów (ta sałatka znakomicie pożytkuje resztki!), poszłam, czego może na pierwszy rzut oka nie widać, w stronę Meksyku.

 

Do zestawu włoszczyźnianego dodałam ugotowaną fasolkę czerwoną (z puszki) oraz kosteczki czerwonej papryki i ananasa.

 

Już po wymieszaniu z majonezem, na końcu, przed podaniem, wkroiłam paski kruchej zielonej sałaty.

 

Efekt końcowy mógłby zadowolić i smak typowego Polaka (jak mawiał Mrożek: może być z teczką), i domowego hipstera, lubiącego oryginalność oraz nowinki. A nic tak nie cieszy kogoś, kto chce być w centrum mody, oczywiście kulinarnej, gdy posmakuje czegoś prawdziwie oryginalnego. Dla tych smakoszy przygotowałam sałatkę z opuncji. Wysypały się ostatnio w warzywniakach. Pierwszy raz w życiu jadłam je we Włoszech. Oczywiście, ponieważ za bardzo się na tych szczególnych owocach nie znałam, pokłuły mi palce. Przestrogi wzięłam za przesadzone, nie dosyć uważałam, a potem się męczyłam z malutkimi kolcami, które natrętnie włażą w skórę dłoni i bardzo ją podrażniają.

 

Opuncji, czyli owoców kaktusa, nie wolno brać dłońmi niezabezpieczonymi. Kupując chwytajmy je przez plastikową torebkę. W domu obierajmy trzymając w ściereczce lub na widelcu. Nawet takie owoce, które na sklepowej półce pozornie wyglądają na „ogolone”, mają niewidoczne prawie, zdradliwe kolce. Próbowałam je usunąć z lupą i pęsetą.

W dawnych gazetach spotkałam tylko jeden opis opuncji. Pochodzi z roku 1939 z dwutygodnika „Kobieta w świecie i w domu”, wydawanego przez koncern prasy kobiecej związany z tygodnikiem „Bluszcz”. Jest to relacja z podróży po Algierii. Pochodzące bowiem z Ameryki Południowej opuncje przyjęły się wszędzie tam, gdzie przez cały rok jest dość ciepło, gdzie nie ma mrozów. Czyli na przykład w całym basenie Morza Śródziemnego. W tym we Włoszech, na Sycylii. Powstała tam nawet ich odmiana, która zyskała nazwę od sycylijskiego wulkanu – Etny. Relację z przedwojennej podróży algierskiej spisała Romana Rezlerowa. Nie znalazłam o niej wiele informacji, tylko kilka publikacji, głównie właśnie w „Bluszczu”. Może kiedyś wytropię więcej. Ale pozostańmy przy opuncji. I demonicznie opisanych kaktusach.

 

Opuncje, rosnące dziko na bezkresnych i bezpańskich ziemiach Afryki Północnej, czerwono-brunatnych i suchych, tutaj w ogrodzie znajdują pieczołowitą opiekę ogrodnika i życiodajną wodę, której wprawdzie nie potrzebują wiele, ale bez której jednak żyć nie mogą. Opuncja tworzy las nieprzebyty i w tej porze roku pokryta jest obficie dojrzewającym owocem, zwanym „figues des Berberes” , ulubionym obok daktyla pokarmem Arabów. (…) Kaktusów jest tysiąc odmian, jedna złośliwsza od drugiej. Sprytnie zamaskowane kolce ranią ciekawskich, pragnących brutalną dłonią zgłębić tajemnicę natury. Poza tym budzą złe instynkty: najeżone, kłujące, ożywiają człowieka niezdrową chęcią zemsty za wszelką cenę.

Autorka zdaje się źle usłyszała nazwę tych owoców kaktusa, jednak nie nazywa się ich figami Berberów! Po francusku nazywa się je figue de Barbarie lub poire cactus, czyli gruszką kaktusa. Po włosku zaś fico d’India, przy czym w Italli za najlepsze, najsłodsze, uważa się te dell’Etna. Można je spotkać także pod nazwa nopal.

O wartościach owoców kaktusa może kiedyś napiszę. Na razie odpowiem na pytanie: co z nich przyrządzić? Są znakomite do deserów: sałatek, sorbetów czy granito oraz przetworów: dżemów i soków. Ale ja wykorzystałam je do przygotowania naszej obiadowej sałatki.

 

Sałatka z opuncji po mojemu

2–4 owoce opuncji

2 szalotki lub cebula cukrowa

olej kukurydziany

sok z cytryny

sól, czarny pieprz np. Telicherry

drobne listki bazylii greckiej

Opuncje ostrożnie obrać ze skórki (jak opisano wyżej). Miąższ pokroić w plasterki. Rozłożyć je, przykryć plasterkami szalotek i cebuli, rozdzielonymi na krążki. Skropić olejem kukurydzianym i sokiem z cytryny. Doprawić solą i pieprzem. Posypać listkami bazylii, przybrać plasterkami cytryny i młodymi listkami sałaty. Podawać po lekkim schłodzeniu.

Do naszego obiadu domowy sommelier dobrał różowe wino wytrawne (rosé), a była to hiszpańska Rioja. Niespodziewanie pyszna. Że też lato musi odejść! Póki jest – korzystajmy z niego. Także przy planowaniu obiadów.